Een nieuwe studie onderzocht gegevens van meer dan 1000 werknemers over een periode van 10 jaar. Zittende werknemers vertonen een toename van 37% in slapeloosheid-achtige symptomen. Werknemers die geen traditioneel rooster hebben, hebben 66% meer kans om “slaap in te halen”. Mensen die veel zitten als onderdeel van hun werk – naar schatting 80% van de moderne beroepsbevolking – hebben een veel hoger risico op slapeloosheidssymptomen, volgens een nieuw onderzoek onder leiding van psycholoog Claire Smith van de Universiteit van Zuid-Florida. En: meer beweging kan het risico op levensstijlziektes verminderen.

Werknemers die veel zitten en ongebruikelijke werktijden hebben meer slaapproblemen

De resultaten, onlangs gepubliceerd in het Journal of Occupational Health Psychology, laten zien dat over een periode van tien jaar zittend werk en onregelmatige werktijden een aanzienlijk risico vormen voor de slaapgezondheid van meer dan 1000 onderzochte werknemers. Deze twee factoren, die worden versneld door technologische veranderingen zoals meer computerwerk, worden in verband gebracht met een toename van 37% van symptomen van slapeloosheid onder sedentaire werknemers en een 66% hoger risico op het moeten inhalen van “compensatieslaap” – gedefinieerd als frequente dutjes of uitslapen in het weekend – onder mensen die niet-traditionele uren werken. “De manier waarop we ons werk organiseren vormt op lange termijn een ernstige bedreiging voor een gezonde slaap,” aldus Smith. Voldoende slaap krijgen omvat meer dan alleen maar acht uur krijgen. Het houdt ook in dat je gemakkelijk in slaap valt, de hele nacht blijft slapen en een regelmatig slaapschema hebt. Bedrijven moeten zich bewust zijn van de specifieke slaaprisico’s van hun werknemers om de detectie en interventie te verbeteren, aldus de onderzoeker.

De studie, gebaseerd op gegevens van de National Midlife Study in de Verenigde Staten, identificeerde drie categorieën van slaapgezondheid onder werknemers over een periode van 10 jaar: goede slapers, slaapinhalers en slapeloze slapers. Uit het onderzoek bleek dat zittend werk sterk geassocieerd werd met de categorie van slapelozen, die gekenmerkt wordt door symptomen zoals moeilijk in slaap vallen, onderbroken slaap en frequente slaperigheid overdag. Werknemers met ongebruikelijke werktijden, zoals nachtdiensten, hadden daarentegen meer kans om in de “slaapschuld”-groep te vallen. Smith zei dat het onderzoek suggereert dat fysieke activiteit tijdens de werkdag en het beperken van werk na werktijd niet alleen kan helpen om die nacht goed te slapen, maar ook kan beschermen tegen aanhoudende slaapproblemen tien jaar later.

Het onderzoek toont ook aan dat werknemers die door hun werkschema in een patroon van slechte slaap terechtkomen, zoals lange uren zittend werk of onregelmatige werktijden, jarenlang in zulke ongezonde patronen gevangen kunnen zitten. Zo bleef 90% van de mensen die aan slapeloosheid leden zelfs na 10 jaar nog symptomen ervaren. “Dit is van bijzonder belang voor zowel werkgevers als werknemers, omdat onderzoek aantoont dat een slechte slaapgezondheid de productiviteit, het welzijn en de algehele gezondheid kan schaden,” zei Smith, die het project leidde in samenwerking met een interdisciplinair team van deskundigen op het gebied van psychologie, psychiatrie, verouderingsonderzoek en geneeskunde. Ze voegde eraan toe dat de resultaten suggereren dat het herontwerpen van werkplekken met de slaapgezondheid in gedachten de sleutel kan zijn tot het verbeteren van het welzijn van werknemers en onderstreepte de behoefte aan werkplekinterventies die slaapgezondheid zien als een dynamisch probleem met meerdere facetten in plaats van een probleem dat kan worden opgelost met een one-size-fits-all oplossing.

Moderne werkplekken kunnen de cognitieve functie verbeteren

Het belang van een dergelijk herontwerp van veel werkplekken is onderzocht door een onderzoek van de Mayo Clinic, dat suggereert dat actieve werkplekken met loopbanden, fietsen, steppers en/of sta-bureaus succesvolle strategieën zijn om de tijd die zittend wordt doorgebracht te verminderen en de mentale prestaties op het werk te verbeteren zonder de werkprestaties te beïnvloeden. Langdurig zitten, op het werk of thuis, verhoogt het risico op het ontwikkelen van vermijdbare chronische ziekten. Aan het onderzoek namen 44 deelnemers deel in een gerandomiseerde klinische studie die vier kantooromgevingen evalueerde gedurende vier opeenvolgende dagen in het Dan Abraham Healthy Living Center van de Mayo Clinic. Deze bestonden uit een stationaire of zittende werkplek op de eerste dag, gevolgd door drie actieve werkplekken (staan, lopen of steppen) in willekeurige volgorde.

Onderzoekers analyseerden de neurocognitieve functies van de deelnemers met behulp van 11 beoordelingen van redeneren, kortetermijngeheugen en focus. De fijne motoriek werd geëvalueerd door middel van een online typetest en andere tests. Wanneer deelnemers de actieve werkstations gebruikten, verbeterde hun hersenfunctie of bleef deze gelijk, en hun typesnelheid vertraagde slechts licht. De nauwkeurigheid van het typen werd echter niet beïnvloed. Het onderzoek vond betere scores in logisch denken bij staan, tikken en lopen dan bij zitten.

Dagelijks minder zitten kan het risico op hart- en vaatziekten en diabetes verlagen

Het verminderen van de dagelijkse zittijd kan al binnen drie maanden een positief effect hebben op de risicofactoren van levensstijlziekten. Zelfs een uur minder zitten per dag en meer lichte lichamelijke activiteit kunnen bijdragen aan de preventie van ziekten zoals diabetes en hart- en vaatziekten. Het is bekend dat regelmatige lichaamsbeweging goed is voor gewichtsbeheersing en ziektepreventie. In een interventiestudie die werd uitgevoerd door het Turku PET Centre en het UKK Institute in Finland, onderzochten onderzoekers of gezondheidsvoordelen konden worden behaald door de dagelijkse zittijd te verminderen gedurende een interventieperiode van drie maanden.

De deelnemers aan het onderzoek waren zittende en lichamelijk inactieve volwassenen in de werkende leeftijd met een verhoogd risico op type 2 diabetes en hart- en vaatziekten. De onderzoekers vergeleken twee groepen: de interventiegroep werd geïnstrueerd om hun sedentaire tijd met gemiddeld 1 uur per dag te verminderen door te staan en lichte lichamelijke activiteit te doen, en de controlegroep werd geïnstrueerd om hun gebruikelijke gewoonten en sedentaire levensstijl te handhaven. De interventiegroep slaagde erin de sedentaire tijd met gemiddeld 50 minuten per dag te verminderen, voornamelijk door meer lichte en matige lichamelijke activiteit. Gedurende de periode van drie maanden zagen de onderzoekers positieve gezondheidseffecten in de interventiegroep op het gebied van bloedsuikerregulatie, insulinegevoeligheid en levergezondheid.