Oddzielając korzyści terapeutyczne od niepożądanych skutków znanych leków na otyłość, naukowcy z Monell Chemical Senses Center odkryli populację neuronów w mózgu, która kontroluje przyjmowanie pokarmu bez wywoływania nudności w modelach zwierzęcych. Badanie, opublikowane w czasopiśmie Nature, opisuje dwa odrębne obwody neuronalne, które kontrolują różne efekty tego samego leku. Badane leki należą do najskuteczniejszych leków odchudzających, znanych jako długo działający agoniści receptora glukagonopodobnego peptydu 1 (GLP1R), które wywołują reakcje neurochemiczne za pośrednictwem receptorów wyrażanych w organizmie.
Neurony pośredniczące w odczuwaniu sytości i nudności działają inaczej
Jeden z najbardziej skutecznych i popularnych leków opartych na GLP1 – zwany semaglutydem i sprzedawany jako Ozempic® i Wegovy® – osiągnął imponujące wyniki utraty wagi w badaniach klinicznych. Otyłość jest problemem na całym świecie, a coraz więcej osób zmaga się z nadwagą. Jedną z przeszkód w leczeniu otyłości za pomocą leków są skutki uboczne, takie jak nudności i wymioty, według głównego autora badania, Amber L. Alhadeff, PhD, Monell Assistant Member. Naukowcy nie mieli dobrego pojęcia, czy te nieprzyjemne skutki uboczne były związane lub konieczne do utraty wagi.
Aby się tego dowiedzieć, zespół Monell zbadał obwody w mózgu, które łączą uczucie sytości po zjedzeniu posiłku z obwodami, które powodują unikanie jedzenia z powodu nudności. Odkryli, że neurony w śródmózgowiu pośredniczą w obu efektach działania tych leków przeciw otyłości i, co zaskakujące, odkryli również, że poszczególne neurony, które pośredniczą w odczuwaniu sytości i nudności, są różne.
Populacja neuronów w Nucleus Tractus Solitarius jako cel dla przyszłych leków na otyłość
Dwufotonowe obrazowanie neuronów GLP1R w tyłomózgowiu żywych myszy wykazało, że większość pojedynczych neuronów jest dostrojona do reagowania na bodźce odżywcze lub awersyjne, ale nie na oba. Ponadto badanie wykazało, że neurony GLP1R w jednej części tyłomózgowia, zwanej obszarem postrema, są bardziej wrażliwe na bodźce awersyjne, podczas gdy neurony GLP1R w innym obszarze, jądrze przewodu samotnego, są bardziej wrażliwe na bodźce odżywcze.
Następnie zespół osobno manipulował dwiema grupami neuronów GLP1R, aby zrozumieć ich wpływ na zachowanie. Odkryli, że aktywacja neuronów w jądrze tractus solitarius wywołała uczucie sytości bez zachowania awersyjnego, podczas gdy aktywacja neuronów w obszarze postrema wywołała silną reakcję awersyjną. Co ważne, leki przeciw otyłości zmniejszały spożycie pokarmu nawet wtedy, gdy szlak awersji był zahamowany.
Te zaskakujące wyniki sugerują, że populacja neuronów w nucleus tractus solitarius (region mózgu odpowiedzialny za percepcję smaku) może być celem dla przyszłych leków na otyłość, aby zmniejszyć spożycie pokarmu bez wywoływania u ludzi mdłości. Opracowanie eksperymentalnych leków na otyłość, które selektywnie aktywują tę populację, mogłoby sprzyjać utracie wagi przy jednoczesnym uniknięciu niepożądanych skutków ubocznych. W rzeczywistości, według autorów, koncepcja oddzielenia efektów terapeutycznych i ubocznych na poziomie obwodu neuronalnego mogłaby teoretycznie zostać zastosowana do każdego leku z efektami ubocznymi.
